Cuộc điều tra của CoinDesk: Vụ bê bối bán nhà tạo lập thị trường chuyển động

Tác giả: Sam Kessler (CoinDesk); Người dịch: Wu Shuo Blockchain

Có thông tin cho biết dự án blockchain Layer 2 Movement Labs đang điều tra một vụ việc được cho là gian lận trong thỏa thuận tạo lập thị trường. Sự kiện ban đầu được dự định là niêm yết suôn sẻ mã thông báo tiền điện tử MOVE đã trở thành vụ bê bối bán tháo làm rung chuyển thị trường. Thỏa thuận này được cho là đã chuyển giao quyền kiểm soát 66 triệu token MOVE cho một cơ quan trung gian không xác định là Rentech mà không có sự cho phép đầy đủ của bên tham gia dự án. Rentech đóng vai trò kép là "công ty con của Web3Port" và "đại lý nền tảng" trong thỏa thuận này và bị nghi ngờ là tự giao dịch. Thỏa thuận này đã trực tiếp gây ra đợt bán tháo 38 triệu đô la token MOVE ngay ngày sau khi ra mắt, khiến giá đồng tiền này giảm mạnh và dẫn đến lệnh cấm đối với Binance.

Mặc dù có sự phản đối rõ ràng trong nội bộ đối với thỏa thuận, ban quản lý cấp cao vẫn thúc đẩy việc ký kết, nêu lên những lo ngại nghiêm trọng về thất bại trong quản trị, thiếu sự thẩm định cần thiết và xung đột lợi ích. Hiện nay, nhiều giám đốc điều hành cấp cao và cố vấn pháp lý đang bị điều tra, cơ cấu quản lý dự án và cơ chế hợp tác đang bị thẩm vấn toàn diện. Cuộc khủng hoảng này đã bộc lộ những lỗ hổng sâu sắc trong thiết kế thể chế, khả năng kiểm soát rủi ro và tuân thủ của Movement, điều này có thể ảnh hưởng lâu dài đến danh tiếng trong tương lai và việc xây dựng hệ sinh thái của tổ chức.

Giá token MOVE đã giảm mạnh ngay khi ra mắt trực tuyến và Movement Labs bị nghi ngờ đã bị lừa ký một thỏa thuận rủi ro cao

Theo các tài liệu nội bộ được CoinDesk xem xét, Movement Labs, dự án blockchain đứng sau token tiền điện tử MOVE, đang tiến hành một cuộc điều tra nội bộ về một thỏa thuận tài chính gây tranh cãi. Thỏa thuận này có thể trao cho một thực thể duy nhất quyền kiểm soát lớn đối với thị trường mã thông báo mà không cần sự hiểu biết đầy đủ của dự án, tạo ra sự mất cân bằng về mặt cấu trúc.

Thỏa thuận này trực tiếp dẫn đến việc bán tập trung 66 triệu token MOVE vào ngày 9 tháng 12 năm 2024, một ngày sau khi chúng được niêm yết trên sàn giao dịch, gây ra sự sụt giảm mạnh về giá của đồng tiền này và làm dấy lên những nghi ngờ rộng rãi trên thị trường về "giao dịch nội gián" và chuyển lợi nhuận. Điều đáng chú ý là dự án MOVE đã nhận được sự ủng hộ công khai từ World Liberty Financial, một quỹ đầu tư mạo hiểm tiền điện tử được Trump hỗ trợ, khiến sự kiện này có ảnh hưởng lớn hơn về mặt chính trị và công nghiệp.

Người đồng sáng lập Movement Labs, Cooper Scanlon, cho biết trong thông báo nội bộ trên Slack vào ngày 21 tháng 4 rằng nhóm đang điều tra một vấn đề quan trọng: làm thế nào mà hơn 5% mã thông báo MOVE ban đầu được dành riêng cho nhà tạo lập thị trường Web3Port lại được chuyển cho một bên trung gian có tên là Rentech.

Ban đầu, Movement Foundation được cho là đã nói rằng Rentech là công ty con của Web3Port, tuy nhiên sau khi điều tra, người ta phát hiện ra rằng không phải vậy. Rentech đã phủ nhận mọi hành vi gây hiểu lầm.

Rentech đơn phương kiểm soát gần một nửa nguồn cung lưu hành và cơ cấu lưu hành của token MOVE không cân bằng

Theo bản ghi nhớ nội bộ từ Movement Foundation, trong thỏa thuận được ký giữa Movement và Rentech, khoảng một nửa tổng nguồn cung lưu hành của token MOVE đã được cho đối tác duy nhất này vay. Sự sắp xếp này mang lại cho Rentech sức ảnh hưởng lớn đến thị trường ngay từ giai đoạn đầu của vòng đời token.

Nhiều chuyên gia trong ngành được phỏng vấn đã chỉ ra rằng cấu trúc tập trung này đi chệch hướng nghiêm trọng so với nguyên tắc phân phối phi tập trung thường được các dự án mã hóa theo đuổi và có thể dễ dàng được sử dụng để thao túng giá tiền tệ hoặc đạt được sự chênh lệch giá đơn phương.

Sau khi xem xét phiên bản hợp đồng mà CoinDesk có được, nhà sáng lập kỳ cựu trong ngành tiền điện tử Zaki Manian chỉ ra rằng một số điều khoản trong thỏa thuận về cơ bản đặt ra các động cơ rõ ràng để "đẩy giá trị định giá pha loãng hoàn toàn (FDV) của token MOVE lên hơn 5 tỷ đô la một cách giả tạo rồi bán chúng cho các nhà đầu tư bán lẻ để kiếm lời".

Ông nói thẳng: "Kể cả những cuộc thảo luận như vậy chỉ xuất hiện trong các văn bản viết thì cũng thật đáng kinh ngạc." Bình luận này càng làm gia tăng thêm sự nghi ngờ của thế giới bên ngoài về mục đích và chuẩn mực đạo đức của thỏa thuận Rentech.

Về lý thuyết, nhà tạo lập thị trường được bên dự án thuê để cung cấp dịch vụ thanh khoản cho các mã thông báo mới ra mắt. Trách nhiệm của họ là mua và bán trên sàn giao dịch bằng số tiền do bên dự án cung cấp để duy trì sự ổn định giá cả và độ sâu của thị trường. Tuy nhiên, trên thực tế, vai trò này cũng có nguy cơ bị lạm dụng.

Khi thiếu sự giám sát hoặc thỏa thuận không minh bạch, các nhà tạo lập thị trường có thể trở thành công cụ để những người trong cuộc thao túng thị trường và âm thầm chuyển giao lượng token nắm giữ lớn mà không bị thế giới bên ngoài phát hiện, do đó gây tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích của các nhà đầu tư thông thường và tính công bằng của thị trường.

Các hợp đồng phơi bày vùng xám của tiền điện tử: Các dự án công khai trở thành công cụ kiếm lời cho một số ít người trong bối cảnh pháp lý chân không

Một loạt các tài liệu hợp đồng mà CoinDesk thu thập được đã tiết lộ một vùng xám ít người biết đến trong ngành tiền điện tử: khi không có sự giám sát hiệu quả và minh bạch về mặt pháp lý, các dự án blockchain ban đầu dành cho công chúng có thể dễ dàng được một số ít người đứng sau sử dụng để kiếm lợi nhuận riêng.

Nội dung của các thỏa thuận này cho thấy một khi bên tham gia dự án lơ là trong thiết kế kết cấu và kiểm soát tuân thủ, cái gọi là dự án "phi tập trung" có thể bị một số ít nhà điều hành tư nhân hóa hoàn toàn thông qua các điều khoản không bình đẳng, đi chệch khỏi mục đích công bằng và minh bạch ban đầu.

Trên thị trường tiền điện tử, thường xuyên có tin đồn về việc thao túng và lạm dụng cơ chế tạo lập thị trường, nhưng thông tin chi tiết cụ thể về các hoạt động liên quan, cấu trúc hợp đồng và thỏa thuận lãi suất hiếm khi được công khai. Vì lý do này, các chi tiết hợp đồng và thỏa thuận nội bộ được Movement Labs tiết lộ trong sự cố này đã trở thành một cơ hội hiếm hoi để quan sát hoạt động hộp đen của các dự án Web3 và vùng xám của việc tạo lập thị trường, đồng thời một lần nữa khiến ngành công nghiệp tập trung vào "tính minh bạch", nguyên tắc cơ bản nhất nhưng thường bị bỏ qua nhất.

Hợp đồng tạo lập thị trường được CoinDesk xem xét cho thấy Rentech xuất hiện với hai tư cách trong giao dịch với Movement Foundation: một mặt, công ty này hoạt động với tư cách là đại lý của Movement Foundation và mặt khác, công ty này đã ký thỏa thuận với tư cách là công ty con của Web3Port. Cấu trúc này giúp Rentech có thể “thống lĩnh trung gian” trong các giao dịch, về mặt lý thuyết cho phép công ty này tự đặt ra các điều khoản của giao dịch và hưởng lợi từ sự bất cân xứng thông tin.

Thỏa thuận tạo lập thị trường đạt được giữa Movement và Rentech cuối cùng đã mở ra một kênh bán cho một nhóm ví liên kết với Web3Port. Tổ chức tài chính Trung Quốc này tuyên bố đã phục vụ MyShell, GoPlus Security và World Liberty Financial, một quỹ tiền điện tử có liên quan đến Donald Trump. Những ví này đã nhanh chóng thanh lý các token có giá trị khoảng 38 triệu đô la vào ngày sau khi token MOVE lần đầu tiên được ra mắt trên sàn giao dịch, gây ra những biến động dữ dội trên thị trường và làm dấy lên nghi ngờ rộng rãi về động cơ và tính hợp pháp của thỏa thuận này.

Binance đã cấm các tài khoản tạo lập thị trường do "vi phạm", Phong trào khẩn trương triển khai mua lại token

Sau khi sự việc lên đến đỉnh điểm, sàn giao dịch chính thống Binance đã cấm các tài khoản tạo lập thị trường liên quan với lý do "hành vi không phù hợp". Cùng lúc đó, nhóm dự án Movement đã khẩn trương thông báo về việc triển khai kế hoạch mua lại token nhằm ổn định tâm lý thị trường và lấy lại niềm tin của cộng đồng.

Tương tự như cơ chế lựa chọn của nhân viên tại các công ty khởi nghiệp, hầu hết các dự án tiền điện tử sẽ thiết lập thời gian khóa khi phân phối token, nhằm hạn chế nhóm cốt lõi, nhà đầu tư và những người tham gia ban đầu bán lượng nắm giữ lớn trong giai đoạn giao dịch ban đầu của dự án.

Cơ chế này nhằm mục đích bảo vệ sự ổn định của thị trường và ngăn chặn những người trong cuộc lợi dụng thông tin để kiếm lợi nhuận sớm. Tuy nhiên, trong sự cố Movement, việc sắp xếp thanh khoản của các token liên quan để bỏ qua các hạn chế khóa là vấn đề cốt lõi gây ra nhiều nghi ngờ bên ngoài.

Lệnh cấm của Binance đối với các tài khoản liên quan đã nhanh chóng làm dấy lên sự liên tưởng trong cộng đồng, với nhiều người quan sát tin rằng điều này có thể có nghĩa là những người trong dự án Movement đã đạt được thỏa thuận riêng với Web3Port để bán token trước, bỏ qua cơ chế khóa thông thường.

Phong trào phủ nhận câu hỏi và khẳng định rằng họ không tham gia vào bất kỳ thỏa thuận chuyển nhượng bất hợp pháp nào với bất kỳ bên thứ ba nào. Tuy nhiên, sự nhầm lẫn thông tin và những khiếm khuyết về cấu trúc hợp đồng do vụ việc này gây ra vẫn khiến cho việc xóa bỏ hoàn toàn ấn tượng về "giao dịch nội gián" trở nên khó khăn.

Dự án Layer 2 nổi bật đang vướng vào tranh cãi, và nhiều bên đứng sau giao thức Rentech cáo buộc lẫn nhau

Movement là mạng Layer 2 mở rộng của Ethereum được xây dựng trên ngôn ngữ nguồn mở Move của Facebook. Nhờ sự đổi mới về công nghệ và hỗ trợ vốn, nó đã nhanh chóng trở thành một trong những dự án mới nổi được thảo luận nhiều nhất trong ngành tiền điện tử trong những năm gần đây.

Dự án được thành lập bởi hai nhà đồng sáng lập 22 tuổi, Rushi Manche và Cooper Scanlon, những người đã bỏ học tại Đại học Vanderbilt. Dự án đã nhận được 38 triệu đô la tài trợ và được chọn vào danh mục đầu tư tiền điện tử của World Liberty Financial được Trump hỗ trợ. Vào tháng 1 năm 2025, Reuters đưa tin Movement Labs sắp hoàn tất vòng gọi vốn mới lên tới 100 triệu đô la, với mức định giá lên tới 3 tỷ đô la.

Nhưng đã có những chia rẽ rõ ràng trong dự án về thỏa thuận tạo lập thị trường gây tranh cãi với Rentech. CoinDesk đã trao đổi với hơn chục người có hiểu biết về dự án, hầu hết đều yêu cầu được giấu tên và cung cấp nhiều thông tin mâu thuẫn.

Chủ sở hữu của Rentech, Galen Law-Kun đã phủ nhận hành vi gây hiểu lầm và cho biết cấu trúc thỏa thuận được thiết kế phối hợp với cố vấn chung của Movement Foundation, YK Pek. Nhưng theo các bản ghi nhớ nội bộ và thư từ mà CoinDesk đã xem xét, ban đầu Pek phản đối mạnh mẽ thỏa thuận này và phủ nhận mọi sự liên quan đến việc thành lập Rentech.

Người đồng sáng lập Movement Labs, Scanlon, cho biết trong một tin nhắn nội bộ trên Slack: "Movement là nạn nhân trong sự cố này." Tuyên bố này cũng chỉ ra rằng bên dự án đang cố gắng chuyển trách nhiệm cho nhà điều hành bên ngoài.

Theo bốn nguồn tin thân cận với cuộc điều tra nội bộ và yêu cầu giấu tên, Movement đang tập trung vào vai trò của người đồng sáng lập Rushi Manche trong thỏa thuận với Rentech. Manche được cho là người đầu tiên chuyển tiếp thỏa thuận này cho nhóm và thúc đẩy sự hợp tác diễn ra trong tổ chức.

Cũng tham gia cuộc điều tra là Sam Thapaliya — — nhà sáng lập giao thức thanh toán tiền điện tử Zebec và là đối tác kinh doanh của chủ sở hữu Rentech Galen Law-Kun. Mặc dù Thapaliya không giữ chức vụ chính thức nào trong Phong trào, nhưng ông đã tham gia vào các công việc cốt lõi trong thời gian dài với vai trò là "cố vấn không chính thức". Ảnh hưởng cụ thể của ông trong sự cố này cũng trở thành một trong những trọng tâm của cuộc kiểm toán nội bộ của dự án.

Đầu tiên bị từ chối rồi sau đó mới được ký, Movement đã bỏ qua cơ chế thận trọng để chấp nhận một thỏa thuận rủi ro cao và cấu trúc quản trị của nó đã bị đặt dấu hỏi

Mặc dù ban đầu từ chối thỏa thuận tạo lập thị trường với Rentech, vốn gây ra những rủi ro đáng kể, nhưng cuối cùng Movement đã ký một thỏa thuận sửa đổi với cấu trúc tương tự. Sự tin cậy cốt lõi của thỏa thuận này là sự bảo đảm bằng lời nói từ một bên trung gian gần như không có hồ sơ công khai.

Đằng sau quyết định này, những thiếu sót trong cơ cấu quản lý hiện tại của ngành mã hóa đã được nêu bật. Theo thông lệ chung, để tránh rủi ro về quy định chứng khoán, các dự án tiền điện tử thường chia hoạt động của mình thành hai thực thể: một là tổ chức phi lợi nhuận chịu trách nhiệm quản lý mã thông báo và phân bổ nguồn lực cộng đồng, và một là công ty phát triển vì lợi nhuận chịu trách nhiệm phát triển công nghệ cơ bản. Movement Labs là đơn vị phát triển dự án, trong khi Movement Foundation chịu trách nhiệm về các vấn đề liên quan đến mã thông báo.

Nhưng thông tin liên lạc nội bộ được CoinDesk xem xét cho thấy cấu trúc được cho là hoạt động độc lập thực tế đã thất bại trong trường hợp của Movement. Mặc dù người đồng sáng lập Rushi Manche trên danh nghĩa là nhân viên của Movement Labs, nhưng ông lại đóng vai trò lãnh đạo trong các vấn đề quan trọng của tổ chức phi lợi nhuận này. Sự chồng chéo chức năng này đã khiến cơ chế thực thể kép, vốn được cho là có tác dụng ngăn ngừa rủi ro tuân thủ, mất đi khả năng kiểm tra và cân bằng cần thiết.

Vào ngày 28 tháng 3 năm 2025, nhà đồng sáng lập Rushi Manche đã gửi bản dự thảo thỏa thuận tạo lập thị trường tới Movement Foundation qua tin nhắn Telegram, nêu rõ rằng hợp đồng "cần được ký càng sớm càng tốt".

Vào ngày 27 tháng 11 năm 2024, Rentech đã đề xuất một dự thảo thỏa thuận tạo lập thị trường với Movement, bao gồm việc cho vay tới 5% tổng số token MOVE cho Rentech. Theo hợp đồng, Rentech là bên đi vay và Movement là bên cho vay. Tuy nhiên, cuối cùng thỏa thuận đã không được ký kết.

Là một công ty hầu như không có lý lịch công khai và hồ sơ trên chuỗi, yêu cầu vay token lớn của Rentech ngay lập tức khiến quỹ này cảnh giác. Cố vấn pháp lý của Movement Foundation, YK Pek, cho biết trong email rằng tài liệu này "có thể là thỏa thuận tệ nhất mà tôi từng thấy". Ông cũng chỉ ra trong một bản ghi nhớ khác rằng nếu thỏa thuận được thực hiện, nó sẽ tương đương với việc chuyển giao quyền kiểm soát đáng kể thị trường MOVE cho một thực thể bên ngoài không xác định.

Ngoài ra, Marc Piano, giám đốc của quỹ được đăng ký tại Quần đảo Virgin thuộc Anh, cũng từ chối ký thỏa thuận. Những phản đối nêu trên cho thấy Movement hiểu rất rõ về những rủi ro của giao thức, nhưng vẫn không ngăn chặn được việc giao thức được triển khai dưới hình thức biến thể trong quá trình tiếp theo, qua đó làm bộc lộ thêm vấn đề về thất bại trong quản trị.

Một điều khoản đặc biệt nổi bật trong hợp đồng quy định rằng khi giá trị định giá pha loãng hoàn toàn (FDV) của token MOVE vượt quá 5 tỷ đô la Mỹ, Rentech có thể bắt đầu thanh lý token của mình và chia lợi nhuận thu được với Movement Foundation theo tỷ lệ 50:50.

Zaki Manian, một chuyên gia kỳ cựu trong ngành tiền mã hóa, chỉ ra rằng cấu trúc này về cơ bản tạo ra một "cơ chế khuyến khích méo mó", khuyến khích các nhà tạo lập thị trường đẩy giá MOVE lên cao một cách giả tạo để họ có thể tập trung vào việc bán lượng nắm giữ khổng lồ của mình khi định giá tăng cao và kiếm lời. Thiết kế này không chỉ đi chệch khỏi mục đích ban đầu của việc tạo lập thị trường là phục vụ mục đích ổn định giá cả mà còn có khả năng gây tổn hại trực tiếp đến lợi ích của các nhà đầu tư bán lẻ.

Mặc dù ban đầu Movement Foundation từ chối ký thỏa thuận tạo lập thị trường có rủi ro cao, nhưng các cuộc đàm phán của công ty này với Rentech vẫn không bị chấm dứt. Sau đó, Rentech đã giới thiệu mình với quỹ này với tư cách là công ty con của nhà tạo lập thị trường Trung Quốc Web3Port và đề nghị cung cấp 60 triệu đô la tiền thế chấp, khiến giao thức này trở nên hấp dẫn hơn, theo ba người hiểu rõ vấn đề này và các tài liệu pháp lý mà CoinDesk đã xem xét.

Do các điều kiện trên, Movement Foundation đã chấp nhận một thỏa thuận sửa đổi vào ngày 8 tháng 12 năm 2024. Phiên bản này đã sửa đổi một số điều khoản chính và xóa một trong những nội dung gây tranh cãi nhất — quyền của Web3Port được kiện Movement Foundation để đòi bồi thường nếu mã thông báo MOVE không được niêm yết trên một sàn giao dịch cụ thể.

Mặc dù thỏa thuận đã được điều chỉnh về hình thức, quyết định thỏa hiệp này cho thấy quỹ vẫn nới lỏng lập trường phòng ngừa rủi ro trước sức ép và sự dụ dỗ từ nhiều bên, về cơ bản đã tiềm ẩn những nguy cơ cho các sự kiện tiếp theo.

Vào ngày 8 tháng 12 năm 2024, Movement Foundation và Rentech đã chính thức ký kết thỏa thuận tạo lập thị trường sửa đổi. Mặc dù Rentech được ghi rõ là “Web3Port” trong thỏa thuận (tên đã bị kiểm duyệt trong một số tài liệu), danh tính của công ty này với tư cách là bên đi vay vẫn không thay đổi và Quỹ vẫn là bên cho vay.

Điều đáng chú ý là người soạn thảo chính của thỏa thuận này không ai khác chính là YK Pek, cố vấn pháp lý của quỹ, người trước đó đã phản đối rõ ràng phiên bản đầu tiên của thỏa thuận. Mặc dù bản sửa đổi đã loại bỏ một số điều khoản gây tranh cãi nhất, nhưng cấu trúc cốt lõi vẫn không thay đổi: Web3Port vẫn có thể vay 5% tổng nguồn cung token MOVE và bán để kiếm lời theo một cách nhất định.

Thông tin kỹ thuật tiếp theo cho thấy bản chất cố ý của hoạt động đằng sau thỏa thuận này — — tên miền "web3portrentech.io" được đăng ký dưới tên email của một giám đốc Rentech đã được đăng ký vào ngày thỏa thuận được ký kết.

Thỏa thuận đã được "thực hiện trước và báo cáo sau" chưa? Web3Port và "Movement" đã ký một hợp đồng bí mật và tổ chức này chỉ biết về nó sau đó

Theo ba người biết rõ về vụ việc, khi Movement Foundation ký thỏa thuận chính thức vào ngày 8 tháng 12 năm 2024, họ không biết rằng Web3Port đã ký một thỏa thuận hợp tác tương tự với tổ chức mang danh nghĩa "Movement" vài tuần trước.

"Thỏa thuận tạm ứng" này không những không trải qua quy trình chính thức của tổ chức mà còn bỏ qua cơ chế quản lý và đánh giá tuân thủ cần thiết.

Theo hợp đồng ngày 25 tháng 11 năm 2024 mà CoinDesk có được, Web3Port đã ký một thỏa thuận tạo lập thị trường rất giống với Rentech từ rất lâu trước khi Movement Foundation chính thức ký hợp đồng. Trong thỏa thuận, Rentech được coi là bên cho vay, Web3Port là bên đi vay và Rentech được gọi trực tiếp là đại diện của "Phong trào" trong tài liệu.

"Thỏa thuận ngầm" này gần như sao chép lại đề xuất ban đầu mà sau đó quỹ đã từ chối, cho thấy một số thỏa thuận quan trọng đã được thực hiện thông qua các kênh không chính thức mà không thông qua quy trình phê duyệt của quỹ. Phát hiện này xác nhận sự tồn tại của nhiều “kênh quyền lực” trong dự án.

Thỏa thuận ban đầu được ký vào ngày 25 tháng 11 này có cấu trúc rất nhất quán với hợp đồng đã bị từ chối vào ngày 27 tháng 11. Các điều khoản cốt lõi vẫn cho phép các nhà tạo lập thị trường thực hiện các hoạt động thanh lý khi giá của token MOVE đạt đến một ngưỡng nhất định.

Những người trong ngành như Zaki Manian coi thiết lập này là một cơ chế cốt lõi "cực kỳ rủi ro khi thao túng" - tức là đẩy giá lên mức mục tiêu một cách giả tạo rồi bán ra theo từng đợt để kiếm lời. Điều này cho thấy rằng ngay cả trong các phiên bản tiếp theo đã được sửa đổi bề ngoài, một số bên liên quan chính đằng sau dự án vẫn luôn thúc đẩy một loạt các lộ trình hoạt động với các động cơ kinh doanh chênh lệch giá tích hợp mà không loại bỏ đáng kể các rủi ro cơ bản.

“Người đồng sáng lập trong bóng tối”? Kẻ chủ mưu đằng sau đã lộ diện, và người sáng lập Zebec được cho là có liên quan sâu sắc đến việc thiết kế cấu trúc giao thức.

Một số nguồn tin thân cận với dự án Movement tiết lộ với CoinDesk rằng vẫn còn rất nhiều suy đoán về người lập kế hoạch thực sự cho giao thức Rentech. Phiên bản đầu tiên của thỏa thuận này, được cho là đã trực tiếp dẫn đến đợt bán tháo ồ ạt và cơn bão dư luận về token MOVE vào tháng 12, đã được lưu hành nội bộ bởi nhà đồng sáng lập Rushi Manche, người đã thúc đẩy đưa thỏa thuận này vào quá trình ra quyết định.

Theo Blockworks, Manche đã bị đình chỉ công tác tạm thời vào tuần trước do thỏa thuận đang bị nghi ngờ. Bản thân Manche đã trả lời rằng trong quá trình lựa chọn nhà tạo lập thị trường, MVMT Labs luôn dựa vào nhóm nền tảng và nhiều cố vấn để cung cấp lời khuyên và hỗ trợ, "nhưng hiện tại có vẻ như ít nhất một thành viên của nhóm nền tảng đại diện cho lợi ích của cả hai bên trong thỏa thuận, điều này đã trở thành trọng tâm trong cuộc điều tra hiện tại của chúng tôi".

Cùng lúc đó, một nhân vật chủ chốt khác là Sam Thapaliya cũng thu hút được sự chú ý lớn. Thapaliya là người sáng lập giao thức thanh toán tiền điện tử Zebec và là cố vấn lâu năm của Manche và người đồng sáng lập Scanlon. Ông đã được sao chép vào nhiều email giữa Web3Port và Movement, và xuất hiện trong các kênh truyền thông quan trọng cùng với Rentech và Manche.

Manh mối này củng cố thêm nghi ngờ của thế giới bên ngoài rằng Thapaliya có thể đã đóng vai trò "đằng sau hậu trường" trong việc thiết kế cấu trúc của Rentech - ông có thể không chỉ là một cố vấn đơn thuần mà là "người đồng sáng lập trong bóng tối" thống trị kiến ​​trúc giao thức và can thiệp sâu vào quá trình ra quyết định.

Theo một số nhân viên của Movement, người sáng lập Zebec, Sam Thapaliya có thể đóng vai trò thực sự trong dự án này, vượt xa vai trò cố vấn của ông. Một người gọi ông là "cố vấn thân cận của Rushi (Manche) và là một dạng đồng sáng lập thứ ba bí ẩn", lưu ý rằng, "Rushi rất kín tiếng về mối quan hệ này và chúng tôi chỉ thỉnh thoảng nghe thấy tên ông ấy". Một nhân viên khác cho biết, “Có nhiều lần chúng tôi đã đồng ý về một điều gì đó, nhưng vẫn luôn có những thay đổi vào phút cuối, và những lúc như vậy, chúng tôi thường biết rằng đó có thể là ý kiến ​​của Sam.” Ba nhân chứng đã xác nhận rằng Thapaliya đã có mặt tại văn phòng của Movement ở San Francisco vào ngày token MOVE được ra mắt công chúng. CoinDesk cũng đã xem xét nhiều ảnh chụp màn hình Telegram cho thấy người đồng sáng lập Scanlon đã giao cho Thapaliya giúp sàng lọc danh sách airdrop MOVE - một phần cực kỳ nhạy cảm trong cơ chế phân phối token cộng đồng của dự án.

Những sắp xếp như vậy càng làm sâu sắc thêm ấn tượng của một số thành viên trong nhóm: Ảnh hưởng thực sự của Thapaliya trong dự án sâu sắc và ẩn giấu hơn nhiều so với danh tính công khai của ông. Đáp lại vấn đề này, Thapaliya cho biết trong phản hồi với CoinDesk rằng anh đã gặp Manche và Scanlon ở trường đại học và đã tham gia vào dự án với tư cách là cố vấn bên ngoài kể từ đó, nhưng anh "không nắm giữ cổ phần tại Movement Labs, không nhận được token từ Movement Foundation và không có bất kỳ quyền quyết định nào".

Rentech là ai? Có nhiều tranh chấp đằng sau cơ quan trung gian bí ẩn này, và những người sáng lập cùng cố vấn pháp lý của dự án cáo buộc lẫn nhau

Rentech, công ty đứng sau cuộc tranh cãi về token MOVE, được thành lập bởi Galen Law-Kun — — ông là đối tác kinh doanh của người sáng lập Zebec Sam Thapaliya. Law-Kun chia sẻ với CoinDesk rằng Rentech là công ty con của công ty dịch vụ tài chính Autonomy được đăng ký tại Singapore của ông, với mục tiêu là cầu nối tài chính giữa các dự án tiền điện tử và các văn phòng gia đình châu Á.

Law-Kun tuyên bố rằng cố vấn chung của Movement Foundation, YK Pek, không chỉ giúp thành lập Autonomy SG mà còn là cố vấn chung của công ty đó (hoặc công ty liên kết), Rentech. Ông cũng cho biết mặc dù Pek phản đối mạnh mẽ thỏa thuận với Rentech trong nội bộ, nhưng thực tế ông đã giúp thiết kế cấu trúc của Rentech và tham gia soạn thảo phiên bản đầu tiên của thỏa thuận tạo lập thị trường, "nội dung của thỏa thuận này gần như giống hệt với phiên bản hợp đồng mà sau này ông chính thức soạn thảo cho quỹ".

Tuy nhiên, cuộc điều tra của CoinDesk không tìm thấy bằng chứng trực tiếp cho thấy Pek từng làm việc tại Autonomy hoặc soạn thảo bất kỳ hợp đồng nào liên quan đến Rentech với tư cách đó.

Đáp lại, Pek cho biết: "Tôi chưa bao giờ và sẽ không bao giờ là cố vấn pháp lý của Galen hay bất kỳ thực thể nào của công ty này." Ông giải thích rằng một công ty dịch vụ thư ký doanh nghiệp do ông đồng sáng lập đã cung cấp dịch vụ thư ký cho hai công ty thuộc Galen, nhưng hai công ty này không phải là Rentech và cả hai đều tuyên bố "không có tài sản" trong cuộc kiểm toán thường niên năm 2025 của họ.

Pek nói thêm rằng ông đã dành hai giờ vào năm 2024 để xem xét thỏa thuận tư vấn của Galen với một dự án và chỉ cung cấp tư vấn miễn phí về thời hạn vụ án FTX và các tài liệu NDA. "Tôi hoàn toàn bối rối và khó chịu khi Galen tuyên bố rằng tôi là cố vấn pháp lý của ông ấy."

Pek cũng chỉ ra rằng nhóm luật sư của Movement Foundation và Movement Labs đã được giới thiệu với các luật sư của Rentech, GS Legal, bởi người đồng sáng lập Rushi Manche.

Theo Galen, Pek đã được giới thiệu đến 10 dự án khác nhau với tư cách là "cố vấn pháp lý của Autonomy" và chưa bao giờ từ chối chức danh này; về sự tham gia của GS Legal, "đó chỉ là một quá trình chính thức được hoàn thành theo yêu cầu của Movement."

Sau khi sự cố nổ ra, nhà đồng sáng lập Movement Labs Cooper Scanlon đã nhấn mạnh trong thông báo nội bộ trên Slack rằng công ty đã thuê công ty kiểm toán bên ngoài Groom Lake để tiến hành một cuộc điều tra độc lập của bên thứ ba về những bất thường trong các thỏa thuận tạo lập thị trường gần đây. Ông nhắc lại: "Phong trào là nạn nhân trong vụ việc này".

Chuỗi phủ nhận và cáo buộc lẫn nhau này đã phơi bày những mối quan hệ pháp lý và quan hệ giữa các cá nhân phức tạp đằng sau Rentech, đồng thời đẩy vụ việc MOVE xa hơn khỏi một sự kiện thị trường mà trở thành vòng xoáy cốt lõi của cuộc khủng hoảng lòng tin và lỗi quản trị.