Tác giả: Asira S Người dịch: Vernacular Blockchain
Tiền điện tử đang thu hút sự chú ý rộng rãi trên toàn thế giới. El Salvador đã biến nó thành tiền tệ hợp pháp, yêu cầu các thương nhân phải chấp nhận nó như tiền mặt; trong khi đó, các hội nghị thượng đỉnh về blockchain tại Hoa Kỳ đã thu hút các công ty trị giá hàng tỷ đô la đổ xô vào không gian Web3.
Đằng sau cơn sốt này, các loại tiền điện tử như Bitcoin và Ethereum có ý nghĩa nhiều hơn là tiền tệ. Chúng đang định nghĩa lại cách thức hoạt động của tiền tệ.
Tuy nhiên, nhiều người cảm thấy bối rối bởi thuật ngữ phức tạp và lượng thông tin quá lớn, như thể mọi người đều cho rằng bạn đã hiểu. Trên thực tế, nhiều người vẫn đang loay hoay tìm hiểu giá trị thực sự và ý nghĩa đằng sau tiền điện tử.
01 Vậy, tiền tệ phi tập trung là gì?
Hãy tưởng tượng nếu Venmo, PayPal và ngân hàng của bạn biến mất chỉ sau một đêm, bạn sẽ chuyển tiền bằng cách nào?
Đây là thực tế đối với hàng triệu người trên khắp thế giới.
Nhưng vấn đề không chỉ nằm ở việc tiếp cận các dịch vụ ngân hàng (mặc dù đó là một vấn đề lớn). Vấn đề là ai kiểm soát được đồng tiền đó.
Bây giờ, khi bạn chuyển tiền, thực tế là bạn không tự mình chuyển tiền. Bạn yêu cầu ngân hàng hoặc bộ xử lý thanh toán thực hiện việc này thay bạn. Họ là những người trung gian thu nhiều loại phí, quyết định ai có thể và không thể sử dụng hệ thống của họ và có quyền đóng băng hoặc chặn các giao dịch bất cứ lúc nào.
Tiền tệ phi tập trung sẽ loại bỏ tất cả những điều này. Nói một cách đơn giản, bạn có thể chuyển tiền trực tiếp cho người khác thông qua ví kỹ thuật số mà không cần phải thông qua nhiều ngân hàng. Blockchain, được tạo thành từ mạng lưới máy tính toàn cầu, xác minh và ghi lại các giao dịch thông qua mật mã và mã.
Không một công ty, quốc gia hay giám đốc điều hành nào có thể can thiệp và ngăn chặn điều đó.
Không giống như ngân hàng, các loại tiền tệ phi tập trung như Bitcoin, Ethereum và các loại tiền điện tử khác hoạt động 24/7. Không có giờ mở cửa. Không cần phải chờ "thời gian xử lý". Ngân hàng không đóng cửa vào cuối tuần.
Không chỉ là vấn đề về tốc độ, mà còn là vấn đề về khả năng kiểm soát.
02 Tại sao tiền tệ phi tập trung lại quan trọng?
Lần đầu tiên trong lịch sử, mọi người có thể gửi, lưu trữ và kiểm soát tiền của chính mình mà không cần sự chấp thuận của ngân hàng hoặc chính phủ. Nếu bạn sống ở một quốc gia có hệ thống ngân hàng ổn định, điều này có vẻ không phải là vấn đề lớn. Nhưng đối với hàng triệu người, tiền tệ phi tập trung có nghĩa là sự sống còn.
1. Không ai có thể đóng băng hoặc chặn tiền của bạn
Các quốc gia và ngân hàng có thể (và sẽ) đóng băng tài khoản khi họ thấy phù hợp.
Lấy Canada vào năm 2022 làm ví dụ. Trong các cuộc biểu tình của tài xế xe tải, nhà nước đã đóng băng tài khoản ngân hàng của những người biểu tình và nhà tài trợ mà không có lệnh của tòa án. Hoặc Nigeria vào năm 2020, khi nhà nước đóng tài khoản ngân hàng của các nhà hoạt động ủng hộ phong trào #EndSARS (biểu tình phản đối bạo lực của cảnh sát).
Trong cả hai trường hợp, nhà nước đều cho rằng cần phải làm như vậy. Nhưng phải trả giá như thế nào? Khi bạn lấy đi tiền của một người, bạn lấy đi khả năng ăn uống, trả tiền thuê nhà và sinh tồn của họ.
Với Bitcoin và các loại tiền tệ phi tập trung, điều này sẽ không xảy ra. Nếu tài sản của bạn nằm trong ví tự lưu ký hoặc được giao dịch trên sàn giao dịch phi tập trung (DEX), không ngân hàng, quốc gia hay công ty nào có thể đóng băng, chặn hoặc tịch thu chúng. Đột nhiên nó không chỉ là sự tự do về tài chính, mà còn là quyền cơ bản của con người.
2. Phục vụ những người không có tài khoản ngân hàng
Bây giờ hãy nghĩ về điều này: 1,4 tỷ người trên thế giới không có tài khoản ngân hàng. Không phải vì họ không muốn có, mà vì họ sống ở những nơi không có cơ sở hạ tầng tài chính, không có giấy tờ hợp lệ hoặc bị nhà nước hạn chế.
Trước khi Bitcoin được chấp nhận là tiền tệ hợp pháp ở El Salvador, hơn 70% dân số không có tài khoản ngân hàng. Bây giờ, mọi người có thể gửi, nhận và tiết kiệm tiền mà không cần đến ngân hàng.
Đối với hàng tỷ người, tiền tệ phi tập trung không chỉ là một giải pháp thay thế mà còn là lựa chọn khả thi duy nhất.
Hơn nữa, bên cạnh các dịch vụ ngân hàng cơ bản, tài chính phi tập trung (DeFi) đang trở thành một giải pháp thay thế mạnh mẽ cho các dịch vụ tài chính truyền thống.
3. Khả năng bảo vệ trước lạm phát
Ngay cả khi bạn có thể sử dụng các dịch vụ ngân hàng, lạm phát vẫn có thể làm xói mòn khoản tiết kiệm của bạn. Lạm phát có nghĩa là tiền của bạn có thể mua được ngày càng ít thứ hơn theo thời gian.
Các quốc gia kiểm soát các loại tiền tệ truyền thống và khi họ in thêm tiền, giá trị của đồng tiền sẽ giảm xuống. Đây chính xác là những gì đã xảy ra ở Venezuela, Zimbabwe và Lebanon, nơi lạm phát đã phá hủy tiền tiết kiệm của người dân.
Nguồn cung Bitcoin được cố định ở mức 21 triệu. Không quốc gia nào có thể in thêm tiền và không ngân hàng trung ương nào có thể thay đổi các quy tắc theo ý muốn. Đó là lý do tại sao một số người gọi nó là “vàng kỹ thuật số”.
Trong ngắn hạn, giá cả biến động nhanh chóng. Nhưng về lâu dài, một số người tin rằng nó sẽ trở thành nơi lưu trữ giá trị mạnh mẽ do nguồn cung cố định.
Bitcoin vẫn chưa phải là công cụ chống lạm phát hoàn hảo. Nhưng đây là loại tiền tệ thay thế không do nhà nước kiểm soát. Với nhiều người, điều đó đủ để khiến họ chú ý.
03 Tiền tệ phi tập trung thay đổi mọi thứ
Bitcoin và tiền tệ phi tập trung không chỉ có ý nghĩa trong lĩnh vực tài chính. Đối với một số người, chúng cung cấp cách chuyển tiền nhanh hơn, rẻ hơn; đối với những người khác, chúng là biện pháp phòng ngừa lạm phát tiềm năng; và đối với hàng triệu người trên khắp thế giới, chúng là cách duy nhất để tiếp cận các dịch vụ tài chính.
Tiền điện tử và công nghệ đằng sau nó không hoàn hảo và vẫn tồn tại rủi ro, nhưng nó thúc đẩy chúng ta phải suy nghĩ lại về cách thức hoạt động của tiền. Lần đầu tiên trong lịch sử loài người, con người có quyền tiếp cận một hệ thống tài chính không bị ngân hàng hoặc nhà nước kiểm soát.
Bất kể thái độ của chúng ta đối với nó như thế nào, tiền tệ phi tập trung đang định hình tương lai.
Kikyo
Alex
Brian
Hui Xin