a16z: Hoa Kỳ nên triển khai loại dự trữ chiến lược Bitcoin nào?

Nguồn: Bài xã luận về tiền điện tử của a16z "Biến nước Mỹ thành thủ đô của tiền điện tử: Cần làm gì"

Tác giả: Christian Catalini, đồng sáng lập Lightspark và Phòng thí nghiệm kinh tế tiền điện tử MIT

Người dịch: 0xjs@黄金财经

Hoa Kỳ được hưởng lợi từ cái mà các nhà kinh tế gọi là "đặc quyền quá mức". Với tư cách là quốc gia phát hành đồng tiền dự trữ của thế giới, quốc gia này có thể vay bằng đồng tiền của mình và hỗ trợ chi tiêu mới. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là NHTW có thể dễ dàng in tiền - Trái phiếu Kho bạc vẫn phải thu hút người mua trên thị trường mở. May mắn thay, nợ của Hoa Kỳ được coi rộng rãi là tài sản an toàn nhất trên thế giới, đảm bảo nhu cầu mạnh mẽ, đặc biệt là trong thời kỳ khủng hoảng khi các nhà đầu tư tranh giành tài sản an toàn.

Ai được hưởng lợi từ đặc quyền quá đáng này? Đầu tiên là các nhà hoạch định chính sách Hoa Kỳ, những người được trao thêm sự linh hoạt trong việc hoạch định chính sách tài khóa và tiền tệ. Tiếp theo là các ngân hàng – họ là trung tâm của dòng chảy tài chính toàn cầu, thu phí và có ảnh hưởng. Nhưng ai là người chiến thắng thực sự? Các công ty Mỹ và các tập đoàn đa quốc gia có thể tiến hành hầu hết hoạt động kinh doanh bằng đồng tiền của nước mình và có thể phát hành trái phiếu cũng như vay vốn với chi phí thấp hơn so với các đối thủ cạnh tranh nước ngoài. Chúng ta đừng quên người tiêu dùng, những người đang được hưởng sức mua lớn hơn, chi phí vay thấp hơn và các khoản thế chấp và vay vốn phải chăng hơn.

Kết quả là gì? Hoa Kỳ có thể vay với chi phí thấp hơn, chịu thâm hụt lớn hơn trong thời gian dài hơn và chịu được những cú sốc kinh tế có thể làm tê liệt các quốc gia khác. Tuy nhiên, đặc quyền quá đáng này không phải là điều tất yếu mà phải được giành lấy. Điều này phụ thuộc vào sức mạnh kinh tế, tài chính và địa chính trị của Hoa Kỳ. Cuối cùng, toàn bộ hệ thống phụ thuộc vào một yếu tố chính: lòng tin. Tin tưởng vào các thể chế, chính quyền và quân đội của Hoa Kỳ. Quan trọng nhất là hãy tin rằng đồng đô la Mỹ vẫn là nơi an toàn nhất cho việc tiết kiệm toàn cầu.

Tất cả những điều này đều có tác động trực tiếp đến kế hoạch dự trữ Bitcoin do chính quyền Trump đề xuất. Những người ủng hộ không hề sai khi nói về vai trò chiến lược dài hạn của Bitcoin — họ chỉ đưa ra nhận định vội vàng. Ngày nay, cơ hội thực sự không chỉ nằm ở việc tích trữ Bitcoin; mà nằm ở việc cố ý định hình sự hội nhập của Bitcoin vào hệ thống tài chính toàn cầu theo cách củng cố chứ không làm suy yếu vị thế lãnh đạo kinh tế của Hoa Kỳ. Điều này có nghĩa là tận dụng đồng tiền ổn định đô la Mỹ và Bitcoin để đảm bảo rằng kỷ nguyên tiếp theo của cơ sở hạ tầng tài chính là kỷ nguyên do Hoa Kỳ dẫn đầu — thay vì kỷ nguyên mà Hoa Kỳ chỉ phản ứng.

Trước khi thảo luận về vấn đề này, chúng ta hãy phân tích vai trò của tiền tệ dự trữ và quốc gia kiểm soát nó.  

Sự trỗi dậy và sụp đổ của các loại tiền tệ dự trữ

Lịch sử đã chứng minh rõ ràng: các loại tiền tệ dự trữ thuộc về các quốc gia dẫn đầu về kinh tế và địa chính trị trên thế giới — cho đến khi họ không còn dẫn đầu nữa. Ở thời kỳ đỉnh cao, các quốc gia thống trị sẽ quyết định các quy tắc về thương mại, tài chính và sức mạnh quân sự, mang lại uy tín và sự tin tưởng trên toàn cầu vào đồng tiền của họ. Từ đồng real của Bồ Đào Nha vào thế kỷ 15 đến đồng đô la Mỹ vào thế kỷ 20, các quốc gia phát hành tiền tệ dự trữ định hình thị trường và các thể chế mà các quốc gia khác noi theo.

Nhưng không có loại tiền tệ nào có thể giữ được ngai vàng mãi mãi. Việc vươn quá xa—dù thông qua chiến tranh, mở rộng tốn kém hay các cam kết xã hội không bền vững—cuối cùng sẽ làm xói mòn uy tín. Đồng real Tây Ban Nha, từng được hỗ trợ bởi trữ lượng bạc khổng lồ của Mỹ Latinh, đã mất giá khi nợ công ngày càng tăng và tình trạng quản lý kinh tế yếu kém của Tây Ban Nha làm suy yếu sự thống trị của nước này. Đồng guilder của Hà Lan cũng mất giá vì cuộc chiến tranh dai dẳng đã làm cạn kiệt nguồn tài nguyên của Hà Lan. Đồng franc Pháp chiếm ưu thế vào thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19 nhưng đã mất giá dưới áp lực của cuộc cách mạng, các cuộc chiến tranh của Napoleon và tình trạng quản lý tài chính yếu kém. Và đồng bảng Anh, từng là nền tảng của tài chính toàn cầu, đã sụp đổ dưới sức nặng của nợ sau chiến tranh và sự trỗi dậy của sự thống trị công nghiệp Mỹ.

Bài học ở đây rất đơn giản: sức mạnh kinh tế và quân sự có thể tạo ra một loại tiền tệ dự trữ, nhưng sự ổn định tài chính và sự lãnh đạo của thể chế là nền tảng để duy trì một loại tiền tệ dự trữ. Nếu không có nền tảng này, đặc quyền sẽ biến mất.

Liệu kỷ nguyên thống trị của đồng đô la đã sắp kết thúc?

Câu trả lời cho câu hỏi này phụ thuộc vào thời điểm bạn bắt đầu đếm thời gian. Đồng đô la đã củng cố vị thế là đồng tiền dự trữ của thế giới thông qua Hiệp định Bretton Woods vào khoảng thời gian diễn ra Thế chiến thứ II, và thậm chí sớm hơn khi Hoa Kỳ trở thành quốc gia chủ nợ hàng đầu thế giới sau Thế chiến thứ I. Bất chấp điều đó, đồng đô la vẫn thống trị trong hơn 80 năm qua. Đây là một quá trình dài theo tiêu chuẩn lịch sử, nhưng không phải là chưa từng có tiền lệ - đồng bảng Anh đã thống trị trong khoảng một thế kỷ trước khi suy giảm.

Ngày nay, một số người cho rằng Pax Americana đang dần tan rã. Những tiến bộ nhanh chóng của Trung Quốc về trí tuệ nhân tạo, robot, xe điện và sản xuất tiên tiến báo hiệu sự thay đổi quyền lực. Ngoài ra, Trung Quốc còn nắm quyền kiểm soát đáng kể các khoáng sản quan trọng cần thiết để định hình tương lai của chúng ta. Những dấu hiệu cảnh báo khác đang xuất hiện. Marc Andreessen gọi bản phát hành R1 của DeepSeek là khoảnh khắc Sputnik AI của Mỹ — một lời nhắc nhở rằng vị thế dẫn đầu của Hoa Kỳ trong các công nghệ mới nổi không còn được đảm bảo nữa. Đồng thời, sự hiện diện quân sự ngày càng mở rộng của Trung Quốc trên không, trên biển và trong không gian mạng, cùng với sức mạnh kinh tế ngày càng tăng, đặt ra một câu hỏi cấp bách: Liệu sự thống trị của đồng đô la có đang bị đe dọa không?

Nợ tính theo tỷ lệ phần trăm GDP. Nguồn: Quỹ Tiền tệ Quốc tế 

Câu trả lời ngắn gọn: Chưa. Bất chấp nợ công ngày càng tăng và tuyên truyền sai lệch dự đoán sự sụp đổ sắp xảy ra, Hoa Kỳ vẫn chưa bên bờ vực khủng hoảng tài chính. Đúng, tỷ lệ nợ trên GDP cao, đặc biệt là sau khi chi tiêu trong đại dịch, nhưng vẫn tương đương với các nền kinh tế lớn khác. Hơn nữa, thương mại toàn cầu vẫn chủ yếu dựa trên đồng đô la Mỹ. Đồng Nhân dân tệ đang thu hẹp khoảng cách với đồng euro trong một số giao dịch quốc tế, nhưng vẫn còn lâu mới có thể thay thế được đồng đô la.  

Câu hỏi thực sự không phải là liệu đồng đô la có sụp đổ hay không. Nó vẫn chưa sụp đổ. Mối quan tâm thực sự là liệu Hoa Kỳ có thể duy trì vị thế dẫn đầu về đổi mới sáng tạo và sức mạnh kinh tế hay không. Sự rạn nứt trong sự thống trị của đồng đô la có thể bắt đầu xuất hiện nếu niềm tin vào các thể chế của Hoa Kỳ suy giảm hoặc Hoa Kỳ mất đi lợi thế cạnh tranh trong các ngành công nghiệp quan trọng. Những người bán khống đồng đô la không chỉ là những nhà đầu cơ thị trường — họ là đối thủ địa chính trị của nước Mỹ.

Điều này không có nghĩa là kỷ luật tài chính không quan trọng. Điều này cực kỳ quan trọng. Việc cắt giảm chi tiêu và tăng hiệu quả hoạt động của chính phủ, thông qua Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) hoặc các biện pháp khác, sẽ là một sự thay đổi đáng hoan nghênh. Việc tinh giản bộ máy quan liêu lỗi thời, xóa bỏ rào cản đối với tinh thần kinh doanh và thúc đẩy đổi mới và cạnh tranh không chỉ làm giảm chi tiêu công lãng phí mà còn củng cố nền kinh tế và đồng đô la.

Kết hợp với những đột phá liên tục của Hoa Kỳ trong trí tuệ nhân tạo, mã hóa, robot, công nghệ sinh học và công nghệ quốc phòng, cách tiếp cận này có thể phản ánh cách Hoa Kỳ quản lý và thương mại hóa internet—thúc đẩy một vòng tăng trưởng kinh tế mới và đảm bảo rằng đồng đô la vẫn là đồng tiền dự trữ không thể tranh cãi của thế giới.

Liệu dự trữ Bitcoin có thể củng cố vị thế lãnh đạo tài chính của Hoa Kỳ không?

Ý tưởng về dự trữ chiến lược của Bitcoin được thảo luận dưới đây. Không giống như các tài sản dự trữ truyền thống, Bitcoin không có sự hậu thuẫn lịch sử của các tổ chức quốc gia và quyền lực địa chính trị. Nhưng đó chính là vấn đề cốt lõi. Nó đại diện cho một mô hình mới: không có nhà tài trợ, không có điểm lỗi duy nhất, toàn cầu hóa hoàn toàn và trung lập về mặt chính trị. Bitcoin cung cấp một giải pháp thay thế không bị hạn chế bởi hệ thống tài chính truyền thống.

Trong khi nhiều người coi Bitcoin là một bước đột phá trong khoa học máy tính, thì sự đổi mới thực sự của nó còn sâu sắc hơn nhiều: nó định nghĩa lại cách thức hoạt động kinh tế được điều phối và cách giá trị chảy qua biên giới. Hoạt động như một hệ thống phi tập trung, không cần sự tin cậy (và với một người sáng tạo ẩn danh duy nhất không có quyền kiểm soát), chuỗi khối Bitcoin có thể hoạt động như một sổ cái chung trung lập—một khuôn khổ độc lập để ghi lại các khoản tín dụng và ghi nợ toàn cầu mà không cần dựa vào các ngân hàng trung ương, tổ chức tài chính, liên minh chính trị hoặc các trung gian khác. Đây không chỉ là tiến bộ về mặt công nghệ mà còn là sự thay đổi về mặt cấu trúc trong cách thức điều phối tài chính toàn cầu.

Tính trung lập này khiến Bitcoin có khả năng phục hồi đặc biệt trước các cuộc khủng hoảng nợ và sự phức tạp về chính trị vốn đã làm sụp đổ các loại tiền tệ pháp định trong lịch sử. Không giống như các hệ thống tiền tệ truyền thống, vốn gắn chặt với chính sách quốc gia và những thay đổi về địa chính trị, Bitcoin không chịu sự kiểm soát của bất kỳ chính phủ nào. Điều này cũng giúp nó trở thành ngôn ngữ kinh tế chung giữa các quốc gia vốn phản đối hội nhập tài chính hoặc từ chối hoàn toàn hệ thống sổ cái thống nhất. Ví dụ, Hoa Kỳ và Trung Quốc khó có thể tin tưởng các kênh thanh toán của nhau, đặc biệt là khi các lệnh trừng phạt tài chính đang ngày càng trở thành công cụ chiến tranh kinh tế mạnh mẽ.

Vậy những hệ thống phân mảnh này sẽ tương tác như thế nào? Bitcoin có thể đóng vai trò như một cầu nối: một lớp thanh toán toàn cầu, giảm thiểu sự tin cậy, kết nối các lĩnh vực kinh tế cạnh tranh với nhau. Khi thực tế này trở thành hiện thực, việc Hoa Kỳ nắm giữ kho dự trữ Bitcoin chiến lược chắc chắn là điều hợp lý.

Nhưng chúng ta vẫn chưa đạt tới đó. Để Bitcoin có thể phát triển vượt ra ngoài phạm vi một tài sản đầu tư, cần phải phát triển cơ sở hạ tầng quan trọng để đảm bảo khả năng mở rộng, khuôn khổ tuân thủ hiện đại và tích hợp liền mạch với các loại tiền tệ pháp định để đạt được sự chấp nhận rộng rãi.

Những người ủng hộ dự trữ Bitcoin không hề sai lầm về vai trò chiến lược tiềm năng dài hạn của nó. Họ đến quá sớm. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu lý do.

Tại sao một quốc gia cần duy trì dự trữ chiến lược?

Lý do các quốc gia tích trữ dự trữ chiến lược rất đơn giản: trong khủng hoảng, khả năng tiếp cận quan trọng hơn giá cả. Dầu mỏ là ví dụ điển hình — trong khi thị trường tương lai cho phép phòng ngừa giá, thì không có biện pháp tài chính nào có thể thay thế được việc có sẵn dự trữ vật chất khi chuỗi cung ứng bị gián đoạn do chiến tranh, địa chính trị hoặc các gián đoạn khác.

Logic tương tự cũng được áp dụng cho các mặt hàng thiết yếu khác như khí đốt tự nhiên, ngũ cốc, vật tư y tế và ngày càng nhiều hơn là nguyên liệu thô. Khi thế giới chuyển sang công nghệ chạy bằng pin, các chính phủ đã bắt đầu dự trữ lithium, niken, coban và mangan để chuẩn bị cho tình trạng thiếu hụt trong tương lai.

Sau đó là tiền tệ. Các quốc gia có khoản nợ nước ngoài lớn (thường tính bằng đô la Mỹ) sẽ nắm giữ dự trữ đô la để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đảo nợ và phòng ngừa khủng hoảng tiền tệ trong nước. Nhưng đây là điểm khác biệt chính: Hiện tại không có quốc gia nào nắm giữ một lượng nợ đáng kể bằng Bitcoin — ít nhất là cho đến thời điểm hiện tại.

Những người ủng hộ Bitcoin cho rằng xu hướng giá dài hạn của nó khiến nó trở thành một tài sản dự trữ rõ ràng. Nếu Hoa Kỳ mua ngay bây giờ và tiếp tục áp dụng, giá trị đầu tư có thể tăng theo cấp số nhân. Tuy nhiên, cách tiếp cận này phù hợp hơn với chiến lược của các quỹ đầu tư quốc gia, tập trung vào lợi nhuận vốn hơn là dự trữ có ý nghĩa quan trọng đối với an ninh quốc gia. Nó phù hợp hơn với các quốc gia giàu tài nguyên nhưng mất cân bằng kinh tế đang tìm cách kiếm lời bất đối xứng, hoặc các quốc gia có ngân hàng trung ương yếu nhưng hy vọng Bitcoin có thể ổn định bảng cân đối kế toán của họ.

Vậy thì Hoa Kỳ sẽ đi về đâu? Hoa Kỳ hiện tại chưa cần Bitcoin để vận hành nền kinh tế của mình, và bất chấp thông báo gần đây của Tổng thống Trump về quỹ đầu tư quốc gia, việc đầu tư tiền điện tử có khả năng vẫn sẽ (một cách đúng đắn) phần lớn được để lại cho các thị trường tư nhân để phân bổ hiệu quả. Lý do mạnh mẽ nhất cho việc dự trữ Bitcoin không phải là nhu cầu kinh tế mà là vị thế chiến lược. Lượng dự trữ có thể là dấu hiệu cho thấy Hoa Kỳ quyết tâm dẫn đầu trong lĩnh vực tiền điện tử, thiết lập khuôn khổ quản lý rõ ràng và định vị mình là trung tâm toàn cầu cho DeFi, giống như cách nước này đã thống trị tài chính truyền thống trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, ở giai đoạn này, chi phí cho động thái này có thể lớn hơn lợi ích.

Tại sao dự trữ Bitcoin có thể phản tác dụng

Ngoài những thách thức về mặt hậu cần trong việc tích lũy và bảo đảm dự trữ Bitcoin, vấn đề lớn hơn là về nhận thức và chi phí có thể cao. Tệ nhất, nó có thể báo hiệu sự thiếu tin tưởng vào khả năng duy trì nợ của chính phủ Hoa Kỳ, một sai lầm chiến lược trao chiến thắng cho các đối thủ địa chính trị như Nga và Trung Quốc, cả hai đều từ lâu đã tìm cách làm suy yếu đồng đô la.

Nga không chỉ thúc đẩy phi đô la hóa ở nước ngoài mà phương tiện truyền thông do nhà nước hậu thuẫn trong nhiều năm qua còn đưa ra những lời lẽ nghi ngờ về sự ổn định của đồng đô la và dự đoán đồng tiền này sắp mất giá. Đồng thời, Trung Quốc đã có cách tiếp cận trực tiếp hơn để mở rộng phạm vi của cơ sở hạ tầng tiền tệ và thanh toán kỹ thuật số của mình — bao gồm thông qua đồng nhân dân tệ kỹ thuật số tập trung trong nước — để thách thức hệ thống tài chính do Hoa Kỳ thống trị, đặc biệt là trong thương mại và thanh toán xuyên biên giới. Trong tài chính toàn cầu, nhận thức rất quan trọng. Kỳ vọng không chỉ phản ánh thực tế mà còn giúp định hình thực tế.

Nếu chính phủ Hoa Kỳ bắt đầu tích trữ Bitcoin trên quy mô lớn, thị trường có thể hiểu đây là một phương tiện phòng ngừa rủi ro cho đồng đô la Mỹ. Chỉ riêng nhận thức đó cũng có thể khiến các nhà đầu tư bán đô la hoặc phân bổ lại vốn, làm suy yếu vị thế mà Hoa Kỳ muốn bảo vệ. Trong tài chính toàn cầu, niềm tin chi phối hành vi. Nếu đủ số lượng nhà đầu tư bắt đầu nghi ngờ về tính ổn định của đồng đô la, hành động chung của họ sẽ biến sự nghi ngờ đó thành hiện thực.

Chính sách tiền tệ của Hoa Kỳ phụ thuộc vào khả năng quản lý lãi suất và lạm phát của Cục Dự trữ Liên bang. Việc nắm giữ dự trữ Bitcoin có thể gửi đi một thông điệp mâu thuẫn: Nếu chính phủ tự tin vào các công cụ kinh tế của mình, tại sao lại lưu trữ những tài sản mà Fed không thể kiểm soát?

Liệu dự trữ Bitcoin có thể gây ra cuộc khủng hoảng đồng đô la không? Rất khó có thể xảy ra. Nhưng điều đó cũng không thể củng cố hệ thống - và trong địa chính trị và tài chính, những sai lầm không đáng có thường là những sai lầm tốn kém nhất.

Lãnh đạo bằng chiến lược, không phải đầu cơ

Cách tốt nhất để Hoa Kỳ giảm tỷ lệ nợ trên GDP không phải là thông qua đầu cơ, mà thông qua kỷ luật tài khóa và tăng trưởng kinh tế. Lịch sử cho thấy tiền tệ dự trữ không tồn tại mãi mãi và những loại tiền tệ mất giá thường do tình trạng quản lý kinh tế yếu kém và mở rộng quá mức. Để tránh đi theo con đường của đồng real Tây Ban Nha, đồng guilder Hà Lan, đồng rivre Pháp và đồng bảng Anh, Hoa Kỳ phải tập trung vào sức mạnh kinh tế bền vững thay vì những canh bạc tài chính rủi ro.

Nếu Bitcoin trở thành đồng tiền dự trữ toàn cầu, Hoa Kỳ sẽ là nước mất nhiều nhất. Quá trình chuyển đổi từ sự thống trị của đồng đô la sang hệ thống dựa trên Bitcoin không hề dễ dàng. Một số người tin rằng sự tăng giá của Bitcoin có thể giúp Hoa Kỳ "trả" nợ, nhưng thực tế lại tàn khốc hơn nhiều. Sự thay đổi như vậy sẽ khiến Hoa Kỳ khó khăn hơn trong việc trả nợ và duy trì ảnh hưởng kinh tế của mình.  

Trong khi nhiều người tin rằng Bitcoin không có cơ hội trở thành phương tiện trao đổi và đơn vị hạch toán thực sự, thì lịch sử lại cho thấy điều ngược lại. Vàng và bạc không chỉ có giá trị vì tính khan hiếm mà còn có thể chia nhỏ, bền và di động, khiến chúng trở thành loại tiền tệ hiệu quả, ngay cả khi không có sự bảo lãnh hoặc phát hành của chính phủ như Bitcoin hiện nay. Tương tự như vậy, tiền giấy đầu tiên của Trung Quốc không phải là phương tiện trao đổi bắt buộc của chính phủ. Nó phát triển từ các giấy nợ thương mại và chứng chỉ tiền gửi (đại diện cho một kho lưu trữ giá trị đáng tin cậy) trước khi được chấp nhận rộng rãi như một phương tiện trao đổi.

Tiền pháp định thường được coi là ngoại lệ đối với mô hình này - một khi được chính phủ công nhận là tiền tệ hợp pháp, chúng sẽ ngay lập tức trở thành phương tiện trao đổi và sau đó là nơi cất giữ giá trị. Nhưng điều này làm đơn giản hóa thực tế quá mức. Tiền pháp định có sức mạnh không chỉ vì sắc lệnh hợp pháp mà còn vì khả năng thực thi nghĩa vụ thuế và nợ của chính phủ thông qua sức mạnh đó. Một loại tiền tệ được hỗ trợ bởi một quốc gia có cơ sở thuế mạnh sẽ có nhu cầu cố hữu vì các doanh nghiệp và cá nhân cần nó để trả nợ. Quyền đánh thuế này cho phép tiền pháp định giữ nguyên giá trị ngay cả khi không có sự hỗ trợ trực tiếp của hàng hóa.

Nhưng ngay cả hệ thống tiền tệ pháp định cũng không được xây dựng từ đầu. Trong lịch sử, uy tín của họ được hỗ trợ bởi các mặt hàng mà mọi người tin tưởng, đáng chú ý nhất là vàng. Tiền giấy được chấp nhận chính xác vì nó có thể quy đổi thành vàng hoặc bạc. Chỉ sau khi niềm tin này được củng cố trong nhiều thập kỷ thì quá trình chuyển đổi sang tiền pháp định thuần túy mới trở nên khả thi.

Bitcoin cũng đi theo một quỹ đạo tương tự. Ngày nay, nó chủ yếu được xem là một kho lưu trữ giá trị - không ổn định nhưng ngày càng được coi là vàng kỹ thuật số. Tuy nhiên, khi việc áp dụng ngày càng mở rộng và cơ sở hạ tầng tài chính ngày càng hoàn thiện, vai trò của nó như một phương tiện trao đổi có thể sẽ theo sau. Lịch sử cho thấy rằng khi một tài sản được chấp nhận rộng rãi như một phương tiện lưu trữ giá trị đáng tin cậy thì quá trình chuyển đổi sang tiền tệ hiệu quả là một tiến trình tự nhiên.

Đây là một thách thức lớn đối với Hoa Kỳ. Mặc dù có một số đòn bẩy chính sách, Bitcoin vẫn hoạt động phần lớn ngoài phạm vi kiểm soát truyền thống mà các quốc gia áp dụng đối với tiền tệ. Nếu trở thành phương tiện trao đổi toàn cầu, Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với một thực tế khắc nghiệt - vị thế tiền tệ dự trữ sẽ không dễ dàng bị từ bỏ hoặc chia sẻ.

Điều này không có nghĩa là Hoa Kỳ nên đàn áp hoặc bỏ qua Bitcoin—nếu có, Hoa Kỳ nên tích cực tham gia và định hình vai trò của Bitcoin trong hệ thống tài chính. Nhưng việc mua và nắm giữ Bitcoin chỉ để tăng giá cũng không phải là giải pháp. Cơ hội thực sự lớn hơn nhiều — nhưng cũng đầy thách thức hơn: thúc đẩy việc tích hợp Bitcoin vào hệ thống tài chính toàn cầu theo cách củng cố chứ không làm suy yếu vị thế lãnh đạo kinh tế của Hoa Kỳ.

Nền tảng Bitcoin dành cho Hoa Kỳ

Bitcoin là loại tiền điện tử lâu đời nhất với thành tích bảo mật và phi tập trung vô song. Điều này khiến nó trở thành ứng cử viên sáng giá nhất cho việc áp dụng rộng rãi, đầu tiên là phương tiện lưu trữ giá trị và cuối cùng là phương tiện trao đổi.

Đối với nhiều người, sức hấp dẫn của Bitcoin nằm ở tính phi tập trung và khan hiếm — những yếu tố đã đẩy giá của nó tăng cao khi mức độ áp dụng tăng lên. Nhưng đây chỉ là một góc nhìn hạn hẹp. Mặc dù giá trị của Bitcoin sẽ tiếp tục tăng khi nó trở nên phổ biến hơn, nhưng cơ hội thực sự lâu dài đối với Hoa Kỳ không chỉ nằm ở việc nắm giữ Bitcoin mà còn ở việc tích cực định hình sự hội nhập của Bitcoin vào hệ thống tài chính toàn cầu và thiết lập vị thế là trung tâm tài chính Bitcoin quốc tế.

Chỉ cần mua và nắm giữ Bitcoin là một chiến lược hoàn toàn khả thi đối với tất cả các quốc gia bên ngoài Hoa Kỳ - vừa thúc đẩy việc áp dụng Bitcoin vừa thu được lợi nhuận về mặt tài chính. Nhưng Hoa Kỳ phải đối mặt với nhiều rủi ro hơn và phải hành động nhiều hơn. Cần có một cách tiếp cận khác — không chỉ để duy trì vị thế là đơn vị phát hành tiền tệ dự trữ của thế giới mà còn thúc đẩy sự đổi mới tài chính lớn trên “nền tảng” đồng đô la.

Tiền lệ quan trọng ở đây là Internet, thứ đã chuyển đổi nền kinh tế bằng cách chuyển việc trao đổi thông tin từ mạng lưới độc quyền sang mạng lưới mở. Ngày nay, khi hệ thống tài chính chuyển dịch theo hướng cơ sở hạ tầng cởi mở và phi tập trung hơn, chính phủ Hoa Kỳ phải đối mặt với những lựa chọn tương tự như các chính phủ đương nhiệm trước khi Internet ra đời. Cũng giống như các công ty áp dụng kiến ​​trúc mở của Internet đã phát triển mạnh mẽ trong khi những công ty phản đối cuối cùng trở nên lạc hậu, thái độ của Hoa Kỳ đối với sự thay đổi này sẽ quyết định liệu nước này có duy trì được ảnh hưởng tài chính toàn cầu của mình hay phải nhường chỗ cho các quốc gia khác.

Trụ cột đầu tiên của một chiến lược hướng đến tương lai đầy tham vọng hơn là xem Bitcoin như một mạng lưới chứ không chỉ là một tài sản. Khi các mạng lưới mở, không cần xin phép thúc đẩy cơ sở hạ tầng tài chính mới, những người đương nhiệm phải sẵn sàng từ bỏ một số quyền kiểm soát. Tuy nhiên, bằng cách đó, Hoa Kỳ có thể mở ra những cơ hội mới đáng kể. Lịch sử cho thấy những ai thích nghi với công nghệ đột phá sẽ củng cố vị thế của mình, trong khi những ai chống lại công nghệ đột phá cuối cùng sẽ thất bại.

Trụ cột quan trọng thứ hai của Bitcoin là đẩy nhanh việc áp dụng các đồng tiền ổn định bằng đô la Mỹ. Với quy định phù hợp, stablecoin có thể củng cố quan hệ đối tác công tư vốn đã hỗ trợ sự thống trị tài chính của Hoa Kỳ trong hơn một thế kỷ. Stablecoin sẽ không làm suy yếu quyền bá chủ của đồng đô la, mà sẽ củng cố nó, mở rộng ảnh hưởng của đồng đô la, nâng cao tiện ích của nó và đảm bảo tầm quan trọng của nó trong nền kinh tế kỹ thuật số. Hơn nữa, chúng cung cấp giải pháp linh hoạt và nhanh nhẹn hơn so với các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương chậm chạp, quan liêu hoặc các chương trình sổ cái thống nhất không rõ ràng như “Internet of Finance” của BIS.

Nhưng không phải quốc gia nào cũng sẵn sàng áp dụng đồng đô la ổn định hoặc hoạt động hoàn toàn trong khuôn khổ quản lý của Hoa Kỳ. Bitcoin đóng vai trò chiến lược quan trọng ở đây – đóng vai trò là cầu nối giữa nền tảng đô la cốt lõi và các nền kinh tế không liên kết về mặt địa chính trị. Trong bối cảnh này, Bitcoin có thể hoạt động như một mạng lưới và tài sản trung lập giúp tạo điều kiện cho dòng tiền lưu thông đồng thời củng cố vị thế trung tâm của Hoa Kỳ trong nền tài chính toàn cầu, qua đó ngăn chặn nước này nhường chỗ cho các loại tiền tệ thay thế như nhân dân tệ. Ngay cả khi nó đóng vai trò là van xả áp lực cho các quốc gia tìm kiếm giải pháp thay thế cho sự bá quyền của đồng đô la, bản chất phi tập trung và cởi mở của Bitcoin đảm bảo rằng nó gần với các giá trị kinh tế và xã hội của Hoa Kỳ hơn là các chế độ độc tài.

Nếu Hoa Kỳ thực hiện thành công chiến lược này, họ sẽ trở thành tâm điểm của hoạt động tài chính Bitcoin và có ảnh hưởng lớn hơn trong việc định hình các luồng tiền này theo đúng lợi ích và nguyên tắc của Hoa Kỳ.

Đây là một chiến lược tinh tế nhưng khả thi, nếu được triển khai hiệu quả, sẽ đảm bảo ảnh hưởng của đồng đô la sẽ tồn tại trong nhiều thập kỷ tới. Thay vì chỉ tích trữ dự trữ Bitcoin (điều này có thể gây ra nghi ngờ về tính ổn định của đồng đô la), Bitcoin nên được tích hợp một cách chiến lược vào hệ thống tài chính để thúc đẩy sự phát triển của đồng đô la và các đồng tiền ổn định đô la trên mạng lưới, để chính phủ Hoa Kỳ trở thành người quản lý tích cực thay vì là người ngoài cuộc thụ động.

Những lợi ích là gì? Một cơ sở hạ tầng tài chính cởi mở hơn, trong khi Hoa Kỳ vẫn kiểm soát “ứng dụng then chốt” - đồng đô la. Cách tiếp cận này tương tự như cách tiếp cận của các công ty như Meta và DeepSeek, những công ty đang thiết lập các tiêu chuẩn cho ngành bằng cách cung cấp mã nguồn mở cho các mô hình AI của họ trong khi kiếm tiền từ chúng ở những nơi khác. Đối với Hoa Kỳ, điều này có nghĩa là mở rộng nền tảng đô la để có thể tương tác với Bitcoin, đảm bảo sự liên quan liên tục trong tương lai khi tiền điện tử đóng vai trò trung tâm.

Tất nhiên, giống như bất kỳ chiến lược nào nhằm chống lại sự đổi mới mang tính đột phá, chiến lược này cũng có rủi ro. Nhưng cái giá phải trả cho việc chống lại sự đổi mới là sự lỗi thời. Nếu có chính quyền nào có thể làm được điều này thì đó chính là chính quyền hiện tại — chính quyền này có chuyên môn sâu về các cuộc chiến nền tảng và hiểu rõ rằng để đi đầu không phải là kiểm soát toàn bộ hệ sinh thái mà là định hình cách nắm bắt giá trị trong hệ sinh thái đó.