Thuế quan qua lại là gì? Nó ảnh hưởng đến ngành công nghiệp tiền điện tử như thế nào?

Tác giả: Bradley Peak, CoinTelegraph; Người dịch: Baishui, Golden Finance

1. Thuế quan qua lại là gì?

Thuế quan qua lại có vẻ giống như thuật ngữ thương mại trong sách giáo khoa, nhưng chúng có ý nghĩa đơn giản: Nếu một quốc gia áp thuế đối với hàng hóa của bạn, bạn sẽ trả đũa tương tự. Hãy coi đó là một chiến thuật ăn miếng trả miếng trong thương mại toàn cầu — một cách để các chính phủ nói rằng, "Nếu bạn tính thuế xuất khẩu của chúng tôi 20 phần trăm, chúng tôi sẽ tính thuế xuất khẩu của bạn tương tự".

Khái niệm này bắt nguồn từ những năm 1930, khi Hoa Kỳ thông qua Đạo luật Thỏa thuận Thương mại Có đi có lại. Mục tiêu khi đó là phá bỏ rào cản thương mại thông qua thỏa thuận chung thay vì chiến tranh thương mại. Nhưng quay trở lại thời điểm hiện tại, thuật ngữ này đã quay trở lại — và lần này, nó gay gắt hơn rất nhiều.

Ví dụ, vào đầu năm 2025, trong nỗ lực giải quyết những gì được coi là hành vi thương mại không công bằng và thâm hụt thương mại lớn, chính phủ Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã áp đặt một loạt các mức thuế quan ngày càng tăng đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Mức thuế quan này ban đầu được áp dụng trên mức cơ sở 10% và sau nhiều lần tăng liên tiếp đã lên tới mức đáng kinh ngạc là 145% đối với nhiều loại hàng hóa Trung Quốc.

Trung Quốc cũng đáp trả bằng cách áp đặt mức thuế quan tương ứng. Ban đầu, Bắc Kinh áp thuế 34 phần trăm đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ, sau đó tăng lên 84 phần trăm và cuối cùng là 125 phần trăm, nhắm vào nhiều loại sản phẩm của Hoa Kỳ bao gồm sản phẩm nông nghiệp và máy móc.

Vậy điều này có liên quan gì đến mã hóa? Bạn sẽ hiểu ý tôi thôi – nhưng trước tiên, chúng ta hãy xem xét kỹ hơn về cách thức hoạt động thực sự của các mức thuế quan này.

2. Thuế quan qua lại hoạt động như thế nào?

Trong khi Hoa Kỳ gần đây đã áp dụng công thức dựa trên mất cân bằng thương mại để xác định mức thuế quan của mình, các quốc gia khác như Trung Quốc thường phản ứng bằng bộ thuế quan riêng của họ mà có thể không tuân theo cùng một phương pháp tính toán.

Cách Hoa Kỳ tính thuế quan

Vào năm 2025, Hoa Kỳ đã thực hiện chiến lược thuế quan tính toán mức thuế dựa trên thâm hụt thương mại với các quốc gia cụ thể. Công thức được sử dụng là:

Tỷ lệ thuế quan (%) = (thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ với quốc gia này / lượng hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ từ quốc gia này) × 100/2

Ví dụ:

• Nhập khẩu của Hoa Kỳ từ Trung Quốc: 438,9 tỷ đô la Mỹ

• Xuất khẩu của Hoa Kỳ sang Trung Quốc: 147 tỷ đô la Mỹ

• Thâm hụt thương mại: 291,9 tỷ đô la Mỹ

• Tỷ lệ thâm hụt: (291,9 tỷ đô la ÷ 438,9 tỷ đô la) × 100 ≈ 66,5%

• Tỷ lệ thuế quan: 66,5% ÷ 2 ≈ 33,25%

Thực tế này dẫn đến việc Hoa Kỳ áp đặt mức thuế 34% đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc vào tháng 4 2025. Hơn nữa, mức thuế mới này sẽ không thay thế mức thuế cũ mà sẽ được áp dụng bổ sung. Vì vậy, nếu một sản phẩm đã có mức thuế 20% và hiện có mức thuế tương hỗ là 34%, thì nhà nhập khẩu đột nhiên phải trả mức thuế là 54%. Sự tăng giá này có thể nhanh chóng dẫn tới sự tăng mạnh giá hàng hóa nước ngoài.

Trung Quốc phản ứng thế nào

Khi Hoa Kỳ áp thuế, Trung Quốc thường trả đũa bằng cách nhắm vào các ngành công nghiệp có tầm quan trọng về mặt chính trị và kinh tế đối với Hoa Kỳ, đặc biệt là những ngành có thể ảnh hưởng đến các nhóm cử tri quan trọng.

Các ngành công nghiệp mục tiêu:

• Nông nghiệp: Trung Quốc thường nhắm vào các sản phẩm nông nghiệp của Hoa Kỳ, chẳng hạn như đậu nành, thịt lợn và thịt bò. Ví dụ, vào năm 2018, Trung Quốc đã áp thuế 25% đối với đậu nành của Hoa Kỳ, điều này đã tác động đáng kể đến nông dân ở các tiểu bang như Iowa, nơi trồng đậu nành là ngành công nghiệp chính.

• Hàng không vũ trụ: Vào năm 2025, Trung Quốc sẽ đình chỉ nhập khẩu máy bay Boeing và ngừng mua các bộ phận máy bay từ các công ty Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến ngành hàng không vũ trụ Hoa Kỳ.

Thực hiện theo từng giai đoạn

Trung Quốc thường áp dụng thuế quan theo từng giai đoạn để có thể điều chỉnh và đàm phán chiến lược:

• Đầu năm 2025, khi Hoa Kỳ tăng thuế, Trung Quốc ban đầu áp dụng mức thuế 34% đối với tất cả hàng hóa của Hoa Kỳ. Sau đó, để ứng phó với mức thuế quan ngày càng tăng của Hoa Kỳ, tỷ lệ phần trăm đó đã tăng lên 84% và cuối cùng là 125%.

• Như một biện pháp trả đũa, Trung Quốc cũng áp thuế 10%-15% đối với nhiều sản phẩm nông nghiệp của Hoa Kỳ bao gồm ngô, đậu nành và lúa mì.

Hoa Kỳ sử dụng một công thức cụ thể để tính thuế quan, trong khi cách tiếp cận của Trung Quốc mang tính trả đũa mang tính chiến lược nhằm gây sức ép kinh tế và chính trị hơn là áp dụng trực tiếp mức thuế quan.

Bạn có biết không? Các nhà hoạch định chính sách đôi khi chọn con số cao hơn một chút để gửi đi thông điệp chính trị mạnh mẽ hơn — đặc biệt là khi họ muốn tỏ ra cứng rắn về thương mại hoặc áp dụng đường lối cứng rắn đối với một quốc gia cụ thể. Con số “34%” thống nhất nghe có vẻ quyết đoán và thận trọng hơn so với con số “33,25%”.

3. Tác động kinh tế của thuế quan qua lại Khi Hoa Kỳ và Trung Quốc bắt đầu đánh thuế nhập khẩu lẫn nhau, các quốc gia khác cũng cảm nhận được dư chấn.

Thương mại toàn cầu chậm lại

Vào đầu năm 2025, Tổ chức Thương mại Thế giới đã đưa ra tin tức không mấy khả quan: thương mại toàn cầu dự kiến ​​sẽ tăng trưởng khoảng 3%, nhưng hiện tại, con số này chỉ tăng rất ít, chỉ gần 0,2%. WTO đã trực tiếp chỉ ra chiến lược thuế quan mạnh tay của Hoa Kỳ và hiệu ứng domino của nước này đối với các nền kinh tế khác. Khi các quốc gia phản ứng bằng các biện pháp riêng của mình, hàng hóa ngừng lưu thông. Xuất khẩu giảm, nhập khẩu giảm và có rất nhiều bất ổn.

Các nước đang phát triển bị siết chặt

Các nền kinh tế nhỏ hơn như Campuchia và Lào phụ thuộc vào việc xuất khẩu hàng hóa giá rẻ sang các thị trường lớn như Hoa Kỳ đã bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề. Khi thuế quan tăng, người mua hàng ở Mỹ sẽ e ngại. Điều đó có nghĩa là ít đơn đặt hàng nhà máy hơn, mất việc làm và thu nhập thấp hơn ở những nơi ít có khả năng chịu cú sốc nhất.

Giá trong nước tăng

Đồng thời, người tiêu dùng Mỹ cũng bắt đầu cảm thấy áp lực. Thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc đã khiến mọi thứ, từ đồ điện tử đến các mặt hàng gia dụng cơ bản, trở nên đắt đỏ hơn. Ngay cả các công ty Mỹ phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu cũng phải trả nhiều tiền hơn và chuyển chi phí đó cho các doanh nghiệp hạ nguồn. Lạm phát đã ở mức cao và điều này chỉ làm tình hình thêm tồi tệ.

Bạn có biết không? Quỹ Tiền tệ Quốc tế dự đoán rằng chiến tranh thương mại có thể làm giảm mức tăng trưởng GDP toàn cầu từ 3,3% vào năm 2024 xuống còn 2,8% vào năm 2025.

4. Tác động của thuế quan qua lại đối với tiền điện tử Khi dòng chảy thương mại toàn cầu bị gián đoạn, cổ phiếu, trái phiếu và tiền điện tử đều có phản ứng.

Biến động thị trường

Vào đầu tháng 4 năm 2025, khi Hoa Kỳ công bố mức thuế 50% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, thị trường tiền điện tử đã phản ứng nhanh chóng. Giá Bitcoin giảm xuống còn 74.500 đô la và Ethereum giảm hơn 20%. Sự sụt giảm mạnh làm nổi bật sự nhạy cảm của tiền điện tử với những thay đổi kinh tế vĩ mô và tâm lý nhà đầu tư.

Tuy nhiên, mọi thứ đang bắt đầu ổn định sau khi Tổng thống Trump hoãn hầu hết các mức thuế trong 90 ngày. Tính đến ngày 22 tháng 4, Bitcoin đã phục hồi lên hơn 92.000 đô la, phản ánh khả năng phản ứng của thị trường tiền điện tử trước những thay đổi về chính sách.

Khai thác

Hoa Kỳ Những người khai thác Bitcoin phải đối mặt với chi phí hoạt động tăng cao do thuế quan đối với thiết bị khai thác nhập khẩu. Các công ty khai thác hiện đang phải đối mặt với chi phí vốn cao hơn do mức thuế quan lên tới 36% đối với phần cứng cần thiết từ các quốc gia như Trung Quốc và Đài Loan.

Điều này đặc biệt khó khăn đối với các doanh nghiệp nhỏ. Các công ty lớn hơn có thể hấp thụ được các chi phí bổ sung hoặc đàm phán lại các thỏa thuận với nhà cung cấp – nhưng còn các công ty khai thác nhỏ hoặc vừa thì sao? Họ là những người đang bị chèn ép. Khi biên lợi nhuận thu hẹp, một số doanh nghiệp có thể buộc phải đóng cửa hoặc chuyển đến các khu vực miễn thuế.

Bạn có biết không? Các công ty khai thác bitcoin tại Hoa Kỳ phải đối mặt với mức tăng chi phí thiết bị từ 22%-36% vào đầu năm 2025 do thuế quan đối với phần cứng khai thác do Trung Quốc sản xuất, khiến một số công ty phải cân nhắc chuyển hoạt động ra nước ngoài.

Xu hướng đầu tư

Sự bất ổn về kinh tế thường thúc đẩy các nhà đầu tư tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn - và tiền điện tử ngày càng phù hợp với điều đó. Khi các thị trường truyền thống trở nên bất ổn do các yếu tố như thuế quan toàn cầu leo ​​thang, nhiều nhà đầu tư chuyển sang Bitcoin và các tài sản kỹ thuật số khác để phòng ngừa lạm phát, mất giá tiền tệ hoặc rủi ro địa chính trị.

Sự quan tâm của các tổ chức cũng tăng lên đáng kể. Khi các chính phủ tham gia vào các cuộc chiến thương mại và đẩy cao chi phí kinh doanh xuyên biên giới, tiền điện tử bắt đầu trở thành một khoản đầu tư ổn định hơn trong dài hạn. Ví dụ, trong quý đầu tiên của năm 2025, một số quỹ đầu cơ và công cụ đầu tư quốc gia đã bắt đầu phân bổ vào tài sản kỹ thuật số để ứng phó với những áp lực vĩ ​​mô toàn cầu này.

Việc Hoa Kỳ báo cáo thành lập quỹ dự trữ tiền điện tử chiến lược (nắm giữ cả BTC và ETH) là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy tiền điện tử không còn là tài sản bên lề trong mắt các nhà hoạch định chính sách hoặc tài chính truyền thống nữa.

V. Những cân nhắc mang tính chiến lược dành cho các bên liên quan đến tiền điện tử

Đối với bất kỳ ai trong lĩnh vực tiền điện tử—cho dù bạn đang xây dựng cơ sở hạ tầng, khai thác tiền điện tử hay quản lý danh mục đầu tư của nhà đầu tư—những thay đổi chính sách này đều rất thực tế và rất phù hợp.

Đa dạng hóa

Nếu bạn là thợ mỏ hoặc công ty khởi nghiệp phụ thuộc vào phần cứng, bạn có phụ thuộc vào một nhà cung cấp hoặc quốc gia nào đó cho thiết bị của mình không? Đó là một trách nhiệm. Thuế quan có thể tăng đột biến chỉ sau một đêm, làm giảm lợi nhuận của bạn và buộc bạn phải áp dụng những giải pháp thay thế tốn kém.

Việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng — bằng cách lấy nguồn cung từ các quốc gia trung lập hoặc đầu tư vào các giải pháp thay thế trong nước — có thể làm giảm bớt tác động.

Hiểu rõ môi trường pháp lý

Các công ty tiền điện tử không thể tiếp tục làm ngơ trước chính sách nữa. Thuế quan, rào cản thương mại, lệnh trừng phạt—tất cả đều là những yếu tố tác động đến thị trường. Nếu bạn tham gia vào hoạt động khai thác, thanh toán xuyên biên giới hoặc thậm chí chỉ vận chuyển phần cứng, bạn cần theo dõi chặt chẽ diễn biến trong thương mại địa phương và quốc tế.

Lúc này, việc có được sự hỗ trợ của các chuyên gia pháp lý và thương mại không còn là điều xa xỉ nữa mà là một công cụ sinh tồn.

Xem xét lại câu chuyện

Đây là cơ hội duy nhất để định vị lại tiền điện tử. Khi các hệ thống kinh tế truyền thống bị ảnh hưởng bởi chiến tranh thương mại và thuế quan trả đũa, ý tưởng về các giải pháp tài chính phi tập trung, không biên giới đang bắt đầu được ưa chuộng ở một cấp độ hoàn toàn mới.

Tiền điện tử từ lâu đã được coi là công cụ phòng ngừa lạm phát và đạt được tự do tài chính. Trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ toàn cầu và sự phân cực kinh tế ngày càng gia tăng, những thông điệp này có sức nặng hơn bao giờ hết.

Các dự án và nhà đầu tư thông minh sẽ dựa vào câu chuyện này và phát triển vượt qua cơn bão thay vì chỉ đơn giản là vượt qua nó.